พลาสติกวิศวกรรม คือ โพลิเมอร์สังเคราะห์ ที่ได้จากอุตสาหกรรมปิโตรเคมีเป็นวัตถุดิบหลัก ผสมกับสารเติมต่างๆ เพื่อการปรับคุณสมบัติของพลาสติกให้เป็นไปตามที่ต้องการ และนำไปขึ้นรูปเป็นผลิตภัณฑ์ด้วยวิธีการหล่อ การฉีด การอัด เป็นต้น
ในการใช้งานกลุ่มแปรรูปพลาสติกวิศวกรรมด้วยเครื่องจักรจะใช้วัตถุดิบประเภทแผ่นตัน นำมาตัดผ่านกระบวนการทางการกัดไสเพื่อนำมาเป็นชิ้นส่วนของเครื่องจักร หรือประดิษฐ์เป็นชิ้นงานตามที่ออกแบบ
ตัวอย่าง พลาสติกวิศวกรรม ที่ใช้ในวงการอุตสาหกรรม
-
ABS : Acrylonitrile butadiene styrene
-
ACRYLIC : Polymethyl methacrylate (PMMA)
-
BAKELITE : Phenol-formaldehyde resin
-
NYLON : Polyamide (PA)
-
MC NYLON : Polyamide 6 G
-
PC : Polycarbonate
-
PE : Polyethylene
-
สรุป
พลาสติก ABS (Acrylonitrile butadiene styrene)
พลาสติกเอบีเอส คือ เทอร์โมพลาสติกชนิดหนึ่งที่ได้จากการทำปฏิกิริยาการเกิดโพลิเมอร์ของโมโนเมอร์ 3 ชนิด คือ สไตรีน (styrene) อะคริโลไนไตรล์ (acrylonitrile) และโพลิบิวทาไดอีน (polybutadiene) ซึ่งเป็นพลาสติกที่มีความสมดุลทั้งในเรื่องความแข็ง (hardness) และความเหนียว (toughness)
คุณสมบัติสำคัญ
- มีความแข็งแรงคงตัว และทนต่อแรงกระแทก
- กัดกลึงขึ้นรูปได้ง่าย
- มีเกรดที่มีความทนต่อไฟ
คุณสมบัติสำหรับใช้งาน
- ความแข็ง Shore D = 85
- อุณหภูมิใช้งาน องศาเซลเซียส = -50 ถึง +75
การใช้งาน
- ทำเฟรมเครื่อง
- หน้าปัดกันกระแทก
พลาสติก ACRYLIC (Polymethyl methacrylate)
พลาสติกอะคริลิค คือ เทอร์โมพลาสติกประเภท homopolymer แบบใสหรือเรียกชื่อทางการค้า “Plexiglass” เป็นพลาสติกที่มีความใสคล้ายกระจก มีความคล้ายกับ โพลีคาร์บอเนต แต่มีความแข็งกรอบมากกว่า สามารถแตกได้คล้ายกระจก
คุณสมบัติสำคัญ
- มีความแข็งแกร่ง
- มีความใสยอมให้แสงผ่านได้มากกว่า 90%
- มีสีให้เลือกหลากหลาย
คุณสมบัติสำหรับใช้งาน
- ความแข็ง Shore D = 75
- อุณหภูมิใช้งาน องศาเซลเซียส = -28 ถึง +80
การใช้งาน
- หน้าปัด และเฟรมเครื่องจักร
- ป้ายหน้าร้านค้า
- กล่องใสเอนกประสงค์
พลาสติก BAKELITE (Phenol-formaldehyde resin)
พลาสติกเบกาไลต์ คือ พลาสติกเทอร์โมเซตติง Phenol formaldehyde resin หรือ ฟินอลิก ในการใช้งานส่วนมากเป็นวัสดุคอมโพสิตประกอบด้วยวัสดุเสริมแรง เช่น ใยแก้ว ผ้าฝ้ายชุบเรซิน เพื่อให้ได้คุณสมบัติตามการใช้งาน
คุณสมบัติสำคัญ
- มีความแข็งแกร่ง
- มีความเป็นฉนวนไฟฟ้าที่ดี (เกรดไฟฟ้า)
- มีความทนต่อการสึกหรอ
- มีความทนต่ออุณหภูมิสูง
คุณสมบัติสำหรับใช้งาน
- ความแข็ง Shore D = 90
- อุณหภูมิใช้งาน องศาเซลเซียส = -100 ถึง +90
การใช้งาน
- ฉนวนไฟฟ้า (เกรดไฟฟ้า)
- พื้นผิวโต๊ะปฏิบัติงาน
- ตลับลูกปืน
พลาสติก NYLON (Polyamide)
ไนล่อน เป็นพลาสติก ประเภทเทอร์โมพลาสติก (Thermoplastic) หรือที่เรียกกันว่า ซุปเปอร์ลีน (Superlene) ที่ได้จากกระบวนการพอลิเมอร์ไรเซชัน (Polymerization) ของเอไมด์ (Amide) และกรดอินทรีย์ มีการเพิ่มสารแต่งเติม (Filler & Additives) ประเภทกราไฟท์ และโมลิบเดนั่มไดซัลไฟต์ (Graphite & Molibdenum Disulphite) ทำให้เพิ่มคุณสมบัติให้ดีขึ้น
คุณสมบัติสำคัญ
- มีความทนต่อการสึกหรอ
- ทนต่อสารเคมีได้ดี
- มีความเหนียวยืดหยุ่นดีลดเสียงดังจากการสั่นสะเทือน
คุณสมบัติสำหรับใช้งาน
- ความแข็ง Shore D = 70
- อุณหภูมิใช้งาน องศาเซลเซียส = -40 ถึง +85
การใช้งาน
- เกียร์ บูซ
- ลูกกลิ้ง
- ซีล และปะเก็น
- ชิ้นส่วนเครื่องจักร
พลาสติก MC NYLON (Polyamide 6 G)
เอ็มซีไนล่อน เป็นพลาสติก ประเภทเทอร์โมพลาสติก (Thermoplastic) ที่มีการเติมแต่งสาร (Filler & Additive) ที่ช่วยเพิ่มการคงสภาพของพลาสติกทั้งสี และคุณสมบัติ เพื่อให้สามารถใช้งานในอุณหภูมิที่สูงขึ้น และทนความร้อนได้มากขึ้น โดยที่คุณสมบัติทางกายภาพ และเคมีไม่เปลี่ยนแปลงไปมาก เมื่อเทียบกับไนล่อน (Nylon)
คุณสมบัติสำคัญ
- มีความทนต่อการสึกหรอ
- ทนต่อสารเคมีได้ดี
- มีความเหนียวยืดหยุ่นดีลดเสียงดังจากการสั่นสะเทือน
- ทนความร้อนได้มากกว่าไนล่อนธรรมดา
คุณสมบัติสำหรับใช้งาน
- ความแข็ง Shore D = 73
- อุณหภูมิใช้งาน องศาเซลเซียส = -40 ถึง +100
การใช้งาน
- เกียร์ บูซ
- ลูกกลิ้ง
- ซีล และปะเก็น
- ชิ้นส่วนเครื่องจักร
พลาสติก PC (Polycarbonate)
โพลีคาร์บอเนต เป็นพลาสติก ประเภทเทอร์โมพลาสติก (Thermoplastic) ในตระกูล โพลีเอสเตอร์ (Polyester) ที่มีกลุ่ม คาร์บอเนต (Carbonate) เป็นโครงสร้างทางเคมี ใช้งานหลากหลายทางวิศวกรรม
คุณสมบัติสำคัญ
- ทนต่อแรงกระแทกมากกว่าอะคริลิค
- มีความโปร่งใส แสงผ่านได้ดี
- มีความแข็งเหนียวยืดหยุ่นดี
- ทนความร้อนได้ดี
คุณสมบัติสำหรับใช้งาน
- ความแข็ง Shore D = 80
- อุณหภูมิใช้งาน องศาเซลเซียส = -60 ถึง +120
การใช้งาน
- ฝาครอบนิรภัยเครื่องจักร
- กระจกแว่นตานิรภัย
- ชิ้นส่วนเครื่องจักร
พลาสติก PE (Polyethylene)
โพลีเอทิลีน เป็นพลาสติก ประเภทเทอร์โมพลาสติก (Thermoplastic) แต่สามารถปรับเปลี่ยนเป็น เทอร์โมเซตติงแทน โพลีเอทิลีนเป็นพลาสติกทีใช้กันมากที่สุดในปัจจุบัน ที่รู้จักหลายชนิด มักมีส่วนผสมของพอลิเมอร์ของเอทิลีนที่คล้ายคลึงกัน เช่น PE300 (HDPE), PE500(HMW-PE), PE1000(UHMW-PE)
คุณสมบัติสำคัญ
- ทนต่อสารเคมีได้ดี
- ไม่มีสารพิษสำหรับอาหาร (Food Grade)
- เป็นฉนวนไฟฟ้าที่ดี
- มีความเหนียวยืดหยุ่นดี ทนต่อแรงกระแทก
คุณสมบัติสำหรับใช้งาน
- ความแข็ง Shore D = 62
- อุณหภูมิใช้งาน องศาเซลเซียส = -50 ถึง +90
การใช้งาน
- เขียงอาหาร บรรจุภัณฑ์อาหาร
- ถังบรรจุสารเคมี
- ชิ้นส่วนเครื่องจักร
สรุป
ในปัจจุบันพลาสติกวิศวกรรม หรือ โพลิเมอร์สังเคราะห์หลายชนิดมีการคิดค้นเพิ่มขึ้น เพื่อตอบสนองต่อการใช้งานในกิจกรรมต่างๆ ที่มีข้อจำกัดในหลายด้าน เช่น ต้องการทำอุปกรณ์ที่ทนต่อสารเคมี ทนต่ออุณหภูมิสูง ทนต่อแรงกระแทก เป็นต้น จึงต้องมีการพิจารณาเลือกใช้วัสดุที่มีคุณสมบัติที่เหมาะสมกับการใช้งาน และต้องได้คุณสมบัติทางวิศวกรรมที่ออกแบบไว้ด้วยจึงจะเป็นการใช้งานพลาสติกแต่ละชนิดได้เหมาะสม
https://en.wikipedia.org/wiki/Engineering_plastic